-

Балалар, әйдәгез әле, килгән кунаклар белән исәнләшик.

-

Исәнмесез.

-

Әйдәгез, матур итеп урыннарга утырышабыз. Балалар, без сезнең белән бик күп кенә татар һәм урыс

халкының әкиятләрен беләбез. Әйдәгез искә төшереп үтик әле, кайсылары сезгә бик ошады.

-

“Аю белән бабай”, “Чуар тавык”, “ Төлке белән каз”, “ Кем көчле” ,“ Йомры күмәч” “Кыз һәм икмәк”

“Ике ялкау”.

-

Ә хәзер мин сезне татар халкының тагын бер әкияте белән таныштырам. Әйдәгез барыбыз да матур итеп

утырыгыз. Бүген мин әкиятче булам. Әкият “Тычкан , тавыке, әтәч” дип атала.

(Тәрбияче балаларга сәнгатле итеп әкиятне сөйли, сөйләм барышында арткы якта курчак театры

ярдәмендә әкият сәхнәләштерелә)

Әкият

Әүвәлге заманда яшәгән, ди. Тычкан арпа башагы таба һәм шатлыгыннан кыткылдап җибәрә.

- Кыт - кытыйк! Кыт - кытыйк ! Арпа таптым, арпа таптым, аны тегермәнгә алып барып тарттырырга

кирәк. Кыт- кытыйк, кем бара?

- Мин бармыйм, чи-чи ! – ди тычкан.

-Кикрикүк!Кикрикүк! Мин дә бармыйм., мин дә бармыйм. – ди әтәч.

-Ярый, үзем тегермәнгә барам, арпаны он итеп тарттырып кайтам. –дип китә тавык. Онны тарттырып

бетергәч иптәшләренә дәшә:

-Ә онны өйгә кем алып кайта?

-мин алып кайтмыйм. – ди тавык, минем вакытым юк.

-Мин дә, кикрикүк, алып кайтмыйм, мин уйныйм.- ди әтәч.

-Яхшы , үзем алып кайтам инде өйгә онны болай булгач, дип тавык онны үзе алып кайта. Онны алып

кайткач камыр куярга уйлый һәм иптәшләренә дәшә:

-Тычкан, әтәч, килегез бире, әйдәгез камыр изеп куйыйк, кайсыгыз изә?

-Юк, мин измим-ди, тычкан.

-Мин дә измим-ди, әтәч.

Тавык камырны да үзе изхеп куя. Камыр әзер булгач мичкә ягарга кирәк була. Тавык тагын иптәшләрен

чакыра:

-Әтәч дус, тычкан әйдәгез мичкә ягыйк, кем яга?

-Мин яга белмим- ди әтәч

-Мин теләмим- ди тычкан-мин якмыйм.

Тавык мичне дә үзе яга. Мич янып беткәч ипине мичкә куяр өчен тавык әтәчне чакыра:

-Әтәч, мичкә ипине куй әле.

-Юк, мин куймыйм, әнә тычкан куйсын.-ди әтәч

-Юк, мин куймыйм, үзең куй тавык.- ди тычкан

-Ярар, дусларым, барысын да үзем эшләрмен.- дип тавык ипипне мичкә үзе куя.

Тәрбияче: Тавык барлык эшне үзе генә башкарды. Аның икмәге шундый уңган, кабарып, кызарып,

тәмле исләр чыгарып пешкән. Тавык куанып кычкырып җибәргән:

-Ипи пеште! Ипи пеште! Кем ашар икән?

Тычкан белән әтәч йөгереп килеп бенртавыштан:

-Мин ашый, мин ашыйм!-дигәннәр.

-Ә сез эшләдегезме соң? Арпаны кем тапты?

-Юк эшләмәдек.-дигән тычкан

-Син таптың.-дигән әтәч.

-Кем тегермәнгә алып барып он итеп тарттырды?

-Син. – дигән тычкан

-Кем тегермәннән алып кайтты?

-Син.-диде әтәч.

- Кем ипи пешерде?

-Син.

-Син безне гафу ит инде, тавык, без дөрес эшләмәгәнбезБашка алай эшләмәбезӘйеме, тычкан?.-ди әтәч

-Без башка вакытта сиңа гел ярдәм итәрбез,-ди тычкан.

-Ярый мин сезне гафу итәм, әмма исегездән чыгармагыз “Кем эшләми-шул ашамый” ди халык мәкале.

Ә хәзер әйдәгез бергәләп ипине ашыйк.

-Әллә-лә, әллә-лә

Без ипи ашыйбыз.

Менә шулай тавык аларны гафу иткән, бергәләп ипине ашаганнар. Алар хәзерге көндә дә бергә тату, бар

эшне дә бергәләп эшлиләр, ял итәләр икән. Шуның белән әкият тәмам.

-Балалар, сезгә әкият ошадымы?

-Әйе, ошалы.

-Бу әкияттә нинди геройлар катнаша?

-Тычкан, тавык, әтәч.

- Балалар, әкият ахырында тычкан белән әтәч тавыктан ни өчен гафу үтенәләр?

-Чөнки алар тавыкка ипи пешергә булышмыйлар.

-Әйе, алар берни эшләмичә ашарга утырмакчы булалар. Мәкалдә кем эшләми, шул нишли дип әйтелә

әле, Эльза?

-Ашамый.

-Бик дөрес, Эльза. Тавык та әтәч белән тычканга ни дип әйтә, Әнвәр?

-Кем әшләми, шул ашамый!- ди.

-Дөрес, Әнвәр. Шуңа күрә һәрвакытта да эшләп ашарга кирәк.

- Балалар, әйдәгез, бераз ял итеп алыйк. Без инде барыбыз да “Ак калач” дигән уенны беләбез,

шулаймы? Әйдәгез, матур итеп түгәрәккә басыйк.

(Уен “Ак калач”)

-Булдырдыгыз, балалар, күрәсезме бергә эшләгәч, бергә уйнагач ничек күңелле итеп ял итеп алдык.

Ә хәзер урыннарга утырышабыз. Балалар, әйтегез әле, хәзер елның нинди ел фасылы?

-Көз.

-Ә арпа к айчан өлгерә?

-Көз җиткәч.

(Слайд№1. Арпа рәсеме күрсәтелә.)

-Бик дөрес, көз көне өлгерә, ашлыкларны амбарларга ташыйлар. Тегермәнгә алып барып он ясыйлар.

(Тегермән рәсеме күрсәтелә)

-Оннан тәмле хуш исле ипи пешерәләр.

(Түгәрәк ипи рәсеме күрсәтелә)

- Болар барысы да кешеләрнең хезмәте. Димәк, балалар безнең барлык яшелчәләр, җиләк-җимешләр,

ашлыклар барысы да көз көне өлгерәләр.

-Ә сезнең нинди ипиләр күргәнегез бар?

- Кирпич сыман, түгәрәк , овал, ак, кара.

-Әйе, балалар,дөрес, хәзер бик күп төрле матур ипиләр, күмәчләр, калачлар, батоннар сатыла кибеттә.

Тылым, чәчәк сыман күмәчләр дә сатуда бар. Күмәч - ак төстә, кабарып пешкән. Чәй эчәр өчен тәмле

ипи төре; ә менә безнең кара ипи бар, ул көч-куәт бирә. Аларның һәрберсе үзенчә тәмле, файдалы.

(Һәрберсенең рәсеме күрсәтелә)

-Балалар, без дә бит сезнең белән узган шөгыльдә камырдан ипиләр, күмәчләр ясаган идек, ә буяп

бизәмәдек. Әйдәгез, һәрберегез үзегезнең ипи-күмәчен алып бизибез.

(Балалар үзләренең урыннарына барып утыралар)

-Ипи ак, кара, сырлы, кабарып пешкән, кызарган була.Буяган вакытта игътибарлы булыгыз!

Иң беренче итеп пумаланы суда чылатып алабыз, аннан кирәкле төсне алып буяп чыгабыз.

(бергәләп буйыйлар, музыка уйный)

-Бизәп бетердегезме? Әйдәгез, һәрберегез үзенең ипиен менә бу өстәлгә китереп куегыз әле.

(Өстәлгә китереп куялар)

- Күрәсезме, ничек матур итеп буядык ипиләрне?! Камилә син нәрсә буядың?

-Батон.

(Үзенең ясаган ипи төрен күрсәтә)

-Күрәсезме, ничек матур булган?! Бу нинди формада?

-Овал.

-Балалар, әйдәгез ипи кибете ясыйбыз. Мин ипи кибете дигән язу элеп куям. Рәхмәт сезгә, балалар.

Безнең шөгылебез бик күңелле һәм кызыклы үтте.

Әлмәт шәһәре “53-нче катнаш төрдәге балалар бакчасы “Светофорик”

мәктәпкәчә белем бирү муниципаль бюджет учреждениесе”

Тема:

“... без пешердек ак калач”

Әзерләде:

Хәмидуллина Н. Ә.

Әлмәт, 2013

Максат: Әкиятне сәхнәләштерү аша аның эчтәлеген аңларга булышу;

Әкият геройларының характерларын ачыклау;

Тыңлый белү сәләтен үстерү.

Интеграция:

Сөйләм телен үстерү

Матур әдәбият

Нәфасәти тәрбия

Хезмәт

Физик тәрбия

Музыкаль тәрбия

Бурычлар:

Белем бирү бурычлары:

Милли төбәк компонентларын интеграцияләп балаларга хезмәт турында күзаллау формалаштыру,