Напоминание

"Тыл хонуута"


Автор: Алексеева Марина Петровна
Должность: учитель начальных классов
Учебное заведение: МБОУ Кырыкыйская ООШ имени С.Е. Дадаскинова
Населённый пункт: Республика Саха (Якутия), Верхневилюйский улус, село Кырыкый
Наименование материала: Внеклассное мероприятие
Тема: "Тыл хонуута"
Раздел: начальное образование





Назад




«

ТЫЛ

ХОНУУТА

»

Кыттааччылар: Сахалыы таҥастаах 1-4 кылаас оҕолоро

Темата: Сахалыы тыл, сурук-бичик күнэ.

Формата: Булугас өйдөөхтөр күрэхтэhиилэрэ.

Сыала:

Төрөөбүт тылга тапталы, интэриэһи көбүтүү;

Тыл кэрэтин, тыл эгэлгэтин өйдүүргэ уһуйуу;

Саҥарар дьоҕуру сайыннарыы.

Тыл хонуута

1. Үөрэх баар - ...

2. Кырдьаҕастан алгыһын, ...

3. Кулгаах ырааҕы истэр, ...

4. Сүгэ кыайбатаҕын - ...

5. Ким доҕордоох ...

6. Отонноотоххо ...

7. Саһыл түүтүнэн ...

8. Үтүө ат биир кымньыылаах ...

бараммат баай.

эдэртэн эйэтин ыл.

харах чугаһы көрөр.

сүбэ кыайар.

ол дьоллоох.

оҥоойук туолар.

киһи өйүнэн.

утүө киһи биир тыллаах.

Өс хоһооннорун ситэрэн биэр

1. Атахха биллэрбит -

2. Балык айах -

3. Орох тэппит -

4.Тимир тириитин кэппит -

5. Ала кулуну төрөппүт -

6. Тылыттан маппыт -

А) Кыыһырбыт.

Б) Элбэхтик сылдьар.

В) Дэлби тоҥмут.

Г) Кыайан саҥарбат буолбут

Д) Куоппут.

Е). Тииһэ суох.

Сомоҕо домохтор

1. «Б» дорҕоонтон саҕаланар «Н» дорҕоонунан бүтэр сүүс биэс

уон тимэхтээх тойон баар үһү.

Эппиэтэ: БАЯН

2. «М» дорҕоонтон саҕаланар, «К» дорҕоонунан бүтэр кыната

суох көтөр, атаҕа суох сүүрэр баар үһү.

Эппиэтэ: МЭЭЧИК

3. «С» дорҕоонтон саҕаланар, «Т» дорҕоонунан бүтэр остуолга

кыргыһар бухатыырдар бааллар үһү.

Эппиэтэ: СААХЫМАТ

Дорҕооннорунан сирдэтэн таабырыннары

таай.

4. «Х» дорҕоонунан саҕаланар «С» дорҕоонунан

бүтэр дьүрүһүйэр куолас баар үһү.

Эппиэтэ: ХОМУС

5. «Т» дорҕоонунан саҕаланар «Р» дорҕоонунан

бүтэр кэрэ кэпсээннээх, ыллам ырыалаах дьааһык

баар үһү.

Эппиэтэ: ТЕЛЕВИЗОР

6. «К» букваттан саҕаланар «Х» букванан бүтэр

чыычаахтар көтөөрү өгдөҥнөһөллөр үһү.

Эппиэтэ: КУЛГААХ

1. Сахаларга кыра көтөрүнэн бэриллэр кээмэй.

Эппиэтэ: ЧООРУОС ТУМСУН САҔА

2. Акаары киһини сахалар туохха тэҥнииллэрий?

Эппиэтэ: УЛАР МЭЙИИ

3. Өйдөөх киһини сахалар туохха тэҥнииллэрий?

Эппиэтэ: ТИИҤ МЭЙИИ

4. Ардаҕы кээмэйдиир мээрэй?

Эппиэтэ: ЫАҔАСТААХ УУ

5. Күн уһуурун кээмэйэ

Эппиэтэ: КУТУЙАХ ХААМЫЫТА

6. “Куөс быстыҥа” диэн төһө кэмий?

Эппиэтэ: КҮӨС БУҺАР КЭМЭ, 1ч КЭРИҤЭ

Көрдөөх ыйытыылар

Атыннык

туох диэн ааттаналларый?

Эһэ -тыатааҕы, кырдьаҕас, эһэкээн, арбаҕастаах

Куобах - табысхаан, кылгас атах, хотонох, дьүөлэкээн

Моҕотой - дьирики, муруку, күрдьүгэс

Чөркөөку - чөркөй, чыркымай

Сахалыы иһиттэр

Чороон - Кымыс

иһэргэ анаан

чочуйан, оһуордаан

оҥорбут атахтаах мас

иһит.

Кэриэн ымыйа - Ыһыахха

кымыһы кэриһэн иһэргэ

аналлаах биир атахтаах

улахан чороон.

Кытыйа – Миискэ курдук

нэлэгэр быһыылаах,

оһуордаах былыргы мас

иһит.

Саар ыаҕас – Кымыс

кутарга аналлаах улахан

туос ыаҕас.

Чабычах – Үүттэн сүөгэйин

халбыйан ыларга аналлаах

киэҥ айахтаах намыһах туос

иһит.

Тууйас – Арыы угар

дьоҕус туос иһит.

Матаарчах – Иистэнэр малы

угар үмүрүк бүүрүктээх

лаппаҕар түгэхтээх туос, мас

иһит.

“Тыл” диэн олохтон ким ордук элбэх тылы

үөскэтэрий?

Эппиэтэ: тыл; тылдьыт; тылбаас; тыллаах;

тылбаасчыт; тылчаан; тылланыы; тыллаһыы;

тылбай-өспөй; тыл-өс уо.д.а

Саҥа тылы үөскэтии

Ребус

Тутуу

Тустуу

Куотуу

Кисиэл

Кутуйах

Куртуйах

Тиэрбэс

Этэрбэс

Килбэс

Хомуос

Булуук

Сатыы

Уларсар

Саахар

Бол5омто5ут иhин баhыыбаларын



В раздел образования